زعفران یک ادویه گیاهی ارزشمند است که از کلالهی گل زعفران گرفته میشود و با این ادویه شربت گیاهی زعفران تهیه می شود. گل زعفران یک گیاه پیازدار چندساله با نام علمی “Crocus Sativus” است. “Crocus” در زبان یونانی به معنای نخ و رشته است که به شکل ظاهری کلالههای گل زعفران اشاره میکند.
نام زعفران که در زبان انگلیسی به آن “Saffron” گفته میشود، از کلمه صفرا در زبان عربی به معنای زرد آمده است. زعفران خواص زیادی برای پوست، مو، قاعدگی و سلامت بدن دارد و در سراسر جهان جزو گرانترین محصولات کشاورزی محسوب میشود. این ادویه مخصوص حدود هزار سال است که مصرفکنندگان بسیاری را به خود جذب کرده.
زعفران گیاه بومی زمینهای خالی و بدون درخت یونان است و قبل از آن که در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی تکثیر و پرورش داده شود، در آن منطقه رویش پیدا کرده است.
گل زعفران یک محصول کشاورزی پر زحمت است که به همین دلیل بر قیمت آن افزوده میشود. این گیاه یک کلاله سهشاخه در مرکز خود دارد که توسط دست جدا میشود، درون الک گذاشته میشود و با تیمار گرمایی، عطر و طعم آن تقویت میشود.
این گیاه به آب و هوای گرم مقاوم است و در حال حاضر ایران بزرگترین تولید کننده زعفران در جهان محسوب میشود. بدون در نظر گرفتن اسانس طبیعی و خاص زعفران، این گیاه مزایای بسیاری برای سلامتی دارد و همین نکته نیز باعث میشود به عنوان ادویه گرانقیمت شناخته شود. خواص زعفران چیست؟
خواص زعفران برای تقویت سلامت ذهن
تحریک ذهن و مغز یکی از تأثیرات سلامتی زعفران محسوب میشود. مطالعات گوناگون نشان دادهاند که کلالههای گیاه که زعفران اصل محسوب میشود و گلبرگهای آن تأثیرات مشابهی روی روحیه افراد میگذارند و در واقع مانند داروهای ضد افسردگی عمل میکنند، پس خواص گلبرگ زعفران منحصر به فرد است.
سافرانال و کروسین که دو ترکیب موجود در زعفران هستند، همانند دوپامین، سراتونین و نروپینرفین مغز و اعصاب را تنظیم میکنند و قادرند حتی بدون مصرف داروهای روانپزشکی معمولی علائم افسردگی خفیف تا متوسط را کاهش دهند. یک آزمایش دو ماهه روی ۴۰ فرد افسرده در ایران انجام شد.
برخی از بیماران به صورت تصادفی تعیین شدند تا ۲۰ میلیگرم از داروی ضد افسردگی پروزاک را به صورت روزانه مصرف کنند و ۲۰ بیمار باقی مانده، ۱۵ میلیگرم از گلبرگ زعفران را روزی دو بار مصرف کردند. محققان به این نتیجه رسیدند که زعفران تأثیرات مشابه با داروهای ضدافسردگی دارد.
این ماده روی سیستم غدد درونریز تأثیر میگذارد و به کاهش استرس و اضطراب کمک میکند. از زمانهای قدیم، مردم برای آرامش ذهن و بهبود خواب آرام از زعفران به دلیل خواص آرامبخشی که دارد استفاده میکردند. همچنین زعفران قدرت یادگیری و حافظه را نیز ارتقا میبخشد.
در همین حال در کشور ژاپن، زعفران به صورت کپسول بستهبندی میشود و برای درمان فراموشی و پارکینسون مورد استفاده قرار میگیرد. کروسین از مشکلات مربوط به تنزل ذهن مانند آلزایمر که در اثر پیری اتفاق میافتد، جلوگیری میکند.
جلوگیری از بیماری چشمی دژنراسیون ماکولا یا تباهی لکه زرد
بیماری دژنراسیون ماکولا یا همان تباهی لکه زرد، نوعی بیماری است که در شرایط پیری به دلیل پیر شدن و تباهی سلولهای بخشی از چشم به نام ماکولا منجر به کوری میشود. کروسین و کروچتینگ یافت شده در زعفران موجب جلوگیری از آسیب سلولها و به تأخیر انداختن تباهی سلولهای بخش مربوطه در چشم در اثر کهولت سن میشود.
خواص شربت گیاهی زعفران برای پوستی
آنتیاکسیدانهای موجود در زعفران دارای خواص ضد پیری است. از خواص زعفران برای پوست صورت میتوان به نرمی، انعطاف و درخشندگی اشاره کرد. کاربردهای معمولی زعفران میتواند باعث سفید شدن پوست، جلوگیری از جوش، از بین بردن زخم و لکههای تیره پوست و دیگر لکههای پوستی نیز بشود. زعفران حاوی ویتامین ب ۱۲ است و به درمان ترک و خشکی لب نیز کمک میکند.
خواص زعفران برای مو
زعفران با استحکامبخشی تارهای مو از ریشه تا نوک موجب جلوگیری از ریزش مو میشود. اگر زعفران را با شیر شیرینبیان مخلوط کنید، میتوانید از این تونیک مو برای درمان آلوپسی یا طاسی و ریزش مو و همچنین تحریک رشد سریعتر مو استفاده کنید. زعفران موجب بهبود جریان خون به فولیکولهای مو میشود، به دنبال جریان خون بیشتر مواد غذایی و اکسیژن نیز بیشتر در اختیار فولیکول مو قرار میگیرد.
مزایای شربت گیاهی زعفران برای سلامت دستگاه تنفس
زعفران موجب درمان سرفه و سرماخوردگی معمولی میشود. این ماده مانند اکسپکتورانت یا خلط آور عمل میکند و موجب رقیق شدن خلط درون ریه و گلو میگردد. زعفران قادر است مانند یک ترکیب ضد التهابی و محرک عمل کند. این مزایای گفته شده در مورد زعفران میتواند در برابر بیماری آسم مفید باشند.
حملههای بیماری آسم زمانی اتفاق میافتد که دستگاه تنفس به دلیل التهاب باریک شده باشد و زعفران میتواند از این پیشامد جلوگیری کند.
کاهش و تسکین درد
تسکین درد یکی از مزیتهای با ارزش زعفران به شمار میرود. ماده فرار سافرانال مانند مسکن عملی میکند و درد دندان را شفا میبخشد. زعفران دارای خواص ضد عفونیکنندگی و تسکیندهنده است به همین دلیل برای نوزادان شیرخوار و در حال دندان درآوردن مفید است و همچنین میتواند الگوی خواب را بهبود بخشد. زعفران در مناطقی که به صورت بومی کاشته میشود، توسط ساکنین به عنوان خوابآور طبیعی و آرامشبخش دستگاه عصبی استفاده میشود و قادر است سلولهای عصبی برانگیخته شده را که موجب درد میشوند، آرام کند.
خواص شربت گیاهی زعفران در قاعدگی و سلامت هورمونها
سندرم پیش از قاعدگی به دلیل هورمونهای مختلفی به وجود میآید که همزمان موجب ویرانی میشود. زعفران میتواند تا حدودی بر سیستم غدد درونریز تأثیر بگذارد و باعث آزاد شدن برخی از هورمونها (یا مواد شیمیایی مربوط به اعصاب) شود که برای کنترل سندرم پیش از قاعدگی مانند سراتونین مفید است. سراتونین هورمون شادی است و به کاهش شدت تغییرات خلق و خو در زنان کمک میکند. این ماده خوراکی همچنین برای بلوغ دیررس در دختران مفید است.
سلامت قلب
زعفران منبع غنی پتاسیم محسوب میشود، این ماده یک عنصر مهم در حفظ سلامت قلب است. پتاسیم باعث اتساع و بزرگ شدن رگها و عروق خونی میشود و به همین دلیل فشار خون را کاهش میدهد. پتاسیم موجود در زعفران همچنین از تصلب شریان، سکته قلبی و سکته قلبی جلوگیری میکند.
همانطور که گفته شد زعفران حاوی مادهای به نام کروسین است که میتواند سطح کلسترول خون را تنظیم کند، به همین دلیل این ادویه برای سلامت قلب بسیار مفید است.
بهبود هضم و گوارش غذا
زعفران روی ناراحتیهای معده و نفخ شکم هم تأثیرگذار است و موجب کنترل کبد و طحال بزرگ میشود. این ماده خوراکی ضد اسپاسم است و به درمان یبوست و نفخ به هر دلیلی کمک میکند.
تأثیر زعفران بر عملکرد بهینه سلولی
ترکیبات فرار موجود در زعفران به طور مؤثری باعث خنثی کردن رادیکالهای آزاد میشوند، رادیکالهای آزاد باعث آسیب و تباه شدن سلولها میشوند. زعفران حاوی حدود ۱۵۰ ماده شیمیایی بیولوژیکی شامل آنتیاکسیدانها، کاروتنوئیدها، کروسین و سافرانال هستند که برای افزایش رشد و ترمیم سلولها مفید به شمار میروند.
همچنین زعفران حاوی میزان بالایی پتاسیم و منیزیم است که یکی از مزیتهای سلامتی آن را تشکیل میدهند. این ترکیب عجیب و ارگانیک زعفران آن را به یک جلوگیری کننده قدرتمند در برابر سرطان نیز تبدیل کرده است که موجب میشود سنتز DNA و تکثیر سلولی به صورت بهینه حفظ شود.
شربت گیاهی زعفران
Herbal saffron syrup
شراب الزعفران العشبي
دیدگاهها
پاکسازی فیلترهیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.